Tekst begrotingsbehandeling fractie Liberaal Laren op de begrotingsraad van 6 november 2020
Mijnheer de Voorzitter,
Voor ons ligt een begroting met kille cijfers. Een financiële vertaling van de ambities van dit college, die ons een doorkijkje geeft naar de toekomst. Hoe zij denken schaarste te verdelen. Want al deze kille bezuinigingen laten de korte termijn belangenafweging van dit college zien.
Deze begroting staat noodgedwongen geheel in het teken van de bezuinigingen,. We leven al jaren in toenemende mate op de pof en de kosten in het Sociaal Domein rijzen de pan uit. Al bij de begrotingsbehandeling vorig jaar was dan ook ons thema: “Niet alles kan”. Vrij naar de notitie van onze oud-commissaris van onze koning Remkes. Dus riepen we op voor ‘tijd voor bezinning’ en ‘hoogste tijd om keuzes te maken’. Maar die boodschap werd niet gehoord of begrepen.
Twee jaar terug vroegen wij als LL al om een kerntakenbeleid. Maar dat beleid is er nog steeds niet. Dan wordt bezuinigen, ‘gooien met een dartpijltje’. Dat laten deze cijfers ook zien: kille bezuinigen zonder enige vorm van visie.
We hebben het hier over:
Er wordt in 2021 en 2022 nog 4 ton aan sportaccommodaties uitgegeven, terwijl de Bibliotheek jaarlijks 20.000 wordt gekort en in zijn voortbestaan wordt bedreigd. Terwijl er al zoveel kinderen zonder voldoende leesvaardigheid van school komen en de bibliotheek een belangrijke speler is in het preventieve voorveld. Kerntaak.
Overigens komen deze incidentele sportsubsidies pas te vervallen na de verkiezingen: wegens ontoereikende middelen. Vertrekt Sinterklaas dan weer naar Spanje? Want nu zijn de middelen toch ook al meer dan ontoereikend?
Er worden in deze barre tijden zelfs nieuwe subsidies ingevoerd, die absoluut niet tot onze kerntaken behoren, terwijl er 2 ton op het onderhoud van de openbare ruimte wordt bezuinigd. En zelfs de camera’s voor onze veiligheid worden – zonder evaluatie – geschrapt.
Daarnaast zien we:
- Verzwaring van de lasten voor de burger in de vorm van 5% verhoging OZB- en afvalstoffenheffing (13%) in deze uitzonderlijke zware Corona-tijden.
- Er wordt bezuinigd op dezelfde wijze als bij het plantsoenonderhoud afgelopen voorjaar; rucksichlos met een grofstoffelijke maaimachine over onze grote gesubsidieerde instellingen. Zonder enige liefde, aandacht en prudentie.
- Veel uitgaven komen van onze spaarrekening, de AR, die de kritisch toegestane ondergrens al lang heeft bereikt.
- Het centrumplan staat nog ongewijzigd in de algemene reserve voor een bedrag van 396.000 euro. Terwijl deze post – met de kennis van nu – natuurlijk makkelijk is te schrappen. Je gaat je huis toch niet decoreren, als je je hypotheek niet meer kunt betalen. Met vrijval van dit bedrag kan zelfs de nu geplande OZB-verhoging voor 2021 voor de burgers worden teruggedraaid. Amendement.
- Tenslotte wordt Laren in de verkoop gezet d.m.v. het verkopen van onze kroonjuwelen. Onze bezittingen worden op marktplaats gezet.
Nog een mooie bezuiniging voor na de verkiezingen is het schrappen van 1 wethouder. Want, zo lezen we: “Het dagelijks bestuur wil een steentje bijdragen aan het weer gezond maken van de Larense financiën en stelt voor de formatie terug te brengen van 3 naar 2 wethouders. Over welk dagelijks bestuur gaat dit? Aangezien dit in de boeken staat vanaf half 2023, gaat dit dus over het volgende College!
Mdv. Als het dagelijks bestuur van nu inderdaad zijn steentje in deze vorm wil bijdragen, stellen wij voor deze besparing te laten ingaan vanaf 1/1/2021. Of deze bezuiniging te schrappen uit de begroting, want dit is puur regeren over je graf heen. Amendement.
De leges bouwvergunningen stijgen ong. 80.000 euro als gevolg van verhogen leges, maar vooral doo de grote bouwprojecten die aanstaande zijn. Opvallend is wel dat u deze verhoging t/m 2024 in de begroting opvoert. Graag uitleg.
Daarentegen kosten de kapvergunningen ons nog steeds 25.000 euro. Wij stellen voor ook deze kapvergunningen kostendekkend te maken.
De verrekening van de subsidie voor Singer is ons volstrekt onduidelijk.
Citaat uit de begroting: “De gemeente Laren stelt in 2020 eenmalig een extra bijdrage van 5 ton ter beschikking aan Singer, zodat deze aanspraak kan maken op een bijdrage uit het Mondriaanfonds. “De extra gemeentelijke bijdrage uit 2020 (die 5 ton dus) wordt in mindering gebracht op de gemeentelijke MOUP subsidie aan Singer voor 2021 en 2022.”. Via deze verrekening met de subsidie (zie pagina 29 boek uitvoeringsinformatie) stelt het college dus via een boekhoudkundige truc Singer in de gelegenheid om 5 ton uit het Mondriaan fonds te krijgen. Waar komt de 5 ton extra voor 2020 van de gemeente vandaan? Die is in de begroting niet terug te vinden.
Het verbaast ons, dat er in deze tijd van bezuinigingen sprake is van een substantiële verhoging voor Bijzonder Laren. Juist omdat het de ondernemers zijn, die dit bedrag via ophoging van OZB dienen op te hoesten in deze moeilijke Corona-tijd . En Bijzonder Laren zal in dit evenement-loze tijdperk toch minder uitgeven? Wat denkt het College hieraan te doen? Zijn hierover gesprekken gevoerd?
FINANCIELE BEGROTING
Kengetallen
Drie belangrijke financiële kengetallen laten zien dat Laren in de groep ‘meest risicovol’ zit.
- De maximale schuldenquote van 130% is allang overschreden; deze is nu al 145% en loopt zelfs op naar 171%
- Ook met de solvabiliteit is het flink mis door de sterke afname van het eigen vermogen. En dat terwijl onze schuldenpositie sterk toeneemt!
- De uitgaven overstijgen nog steeds de inkomsten. Er is daardoor een negatieve exploitatieruimte van 1.4%.
Ontwikkeling Algemene reserve 2020
Uit de aangepaste begroting 2020 blijkt dat er 9 ton extra uit de AR (onze spaarpot) wordt gehaald. Wij hebben bestudeerd welke kosten nog niet zijn meegenomen en komen op een extra bedrag van 1.5 miljoen. Totaal wordt er dus nog 2,4 miljoen euro uit de reserves onttrokken, terwijl er maar 2 ton is begroot.
De AR (onze spaarpot) loopt dus wederom fors terug. Vreemd dat deze informatie ons als Raad wordt onthouden, want wij gaan ervan uit dat dit inzicht in de organisatie ook aanwezig is. Wij willen een duidelijk inzicht ontvangen van het verwachte resultaat 2020. Hoe kunnen wij ons werk als raad doen als ons cruciale informatie wordt onthouden?
De algemene reserve moet minimaal terug naar 5,2 miljoen!
Hoe kunnen we extra inkomsten genereren?
– bekijk het afstoten van de brandweerkazerne met de woningen erboven
– alle leges en rechten kostendekkend maken, inclusief evenementen
– raadhuis kostendekkend maken
-verkoop grond Gooiergracht; geen kerntaak
– stoot af: opstal Schering en Inslag, Eemnesserweg 15A. Eigenaar grond is St. Alberdink Thijm en eigenaar opstallen is de gemeente Laren. Geen kerntaak
– Beëindig de huur van Schering en Inslag Eemnesserweg 15 (eigenaar is de Parochie en huurder is de gemeente Laren). Koningskinderen huurt dan rechtstreeks van de Parochie en de parochie gaat zelf het muziekcentrum verhuren. Geen kerntaak van de gemeente.
– Verkoop opstal de Biezem met een vaste bijdrage van de gemeente Laren van 2 ton en de vaste bijdragen van Blaricum en Eemnes. Houdt de grond zelf en geef die ‘om niet’ aan de nieuwe eigenaar in bruikleen
– Houdt alle andere posten tegen het licht en scheidt de kerntaken van de bijzaken. Dit had al lang moeten gebeuren.
Corona
In deze begroting is geen rekening gehouden met de gevolgen van Corona. Er komt zelfs een Coronafonds waarvoor 1 miljoen uitgetrokken wordt. Hoe gaan we dat betalen? Daarnaast zal Corona komend jaar aanzienlijke, extra kosten met zich meebrengen op het gebied van schuldenproblematiek, bijstandskosten, belasting kwijtschelding, toename jeugdzorg en WMO. Ook de meerkosten van de GGD worden niet volledig door de rijksoverheid gedekt. Tenslotte zijn en worden er extra kosten gemaakt door meerwerk van ambtenaren.
Conclusie
De begroting 2021 gaat ervan uit dat er 550.000 euro meer aan lasten dan baten zijn. Onze berekeningen geven echter aan dat, net als vorig jaar, er ongeveer 4 ton aan lasten niet is meegenomen. Er wordt dus een miljoen meer uitgegeven in 2021 dan er inkomsten zijn. Dit tekort zal dus weer geleend moeten worden op de geldmarkt.
Er is standaard een structureel tekort van 1,5 miljoen in de gemeente Laren, bevestigd door de accountant. Met andere woorden: het College heeft de financiën nog steeds niet op orde; nog zonder de extra corona-kosten.
Pak dus alle extra bezuinigingen op! Dit voorstel is zwaar onvoldoende en brengt de gemeente Laren weer verder in de problemen.
We hebben als Laren onze zelfstandigheid zwaar bevochten. Maar voorwaarde nummer 1 hiervoor was – en is – het op orde hebben en houden van onze financiën. Wij zien nu het tegendeel. Hoe lang kunnen we met dit beleid nog onze zelfstandigheid behouden? Wij vrezen het ergste. Laren is technisch failliet.